Draagt Superman deze zomer zwart-rood-goud? In ieder geval de economische Superman van Europa. Het ziet ernaar uit dat het Duitse bureau voor de statistiek morgen een indrukwekkende groeispurt in het tweede kwartaal bekend zal maken. Misschien zelfs een van de sterkste kwartalen sinds de Duitse hereniging. Kan de Duitse economie die steile curve voortzetten en uitgroeien tot mondiale groei-Superman?
Inderdaad, verleidelijk vooruitzicht. De traditionele economische grootmacht, de Amerikaanse economie, staat er op dit moment niet zo goed voor. De kater na het uitlopen van de conjunctuurprogramma's is groot. De angst voor een dubbele dip heerst en het besef neemt toe dat het businessmodel van de Amerikaanse economie zijn beste tijd heeft gehad. Zonder radicale bezuinigingen kan de overheidsschuld tegen 2015 oplopen tot Griekse dimensies.
De industriële capaciteit in de VS lijkt al sinds de laatste conjunctuurcyclus te groot en moet worden gereduceerd. Ook de arbeidsmarkt heeft een structuurprobleem. Sinds 2008 is er een steeds zwakkere reactie van de werkloosheid op een stijging van de vacatures. Dat betekent dat werklozen niet passen bij het profiel van de vacatures of dat de crisis op de vastgoedmarkt de beroemde mobiliteit op de arbeidsmarkt belemmert. In dat geval is het enige antwoord op de Amerikaanse problemen geen nieuw stimuleringsprogramma, maar structurele hervormingen. En die zijn pijnlijk.
Europese optimisten dromen deze dagen dan ook weer van de onzalige 'decoupling', de loskoppeling van de Duitse en Europese economie van ontwikkelingen in de VS. Jammer genoeg heeft het idee van decoupling nog nooit de droomwereld verlaten. Sinds 1970 groeide de Duitse economie circa 35 procent van de tijd weliswaar harder dan de Amerikaanse economie, maar van uiteenlopende trends was alleen sprake tijdens de herenigingsboom begin jaren 90.
De Duitse economie komt goed uit de recessie en zal de conjunctuurlocomotief van Europa blijven. Misschien lukt het zelfs om de Amerikaanse economie nog een tijdje te overtreffen. Maar zoals vaker zijn macro-economische cijfers op het eerste gezicht misleidend. Ook de Duitse economie is niet onkwetsbaar. Het sterke tweede kwartaal is deels toe te schrijven aan een inhaalslag van de bouwsector na de zware winter. Ook de huidige dynamiek van de exportgroei lijkt op termijn nauwelijks houdbaar.
De binnenlandse vraag is weliswaar aan het stabiliseren, maar nog te zwak om de leidende rol van de export over te nemen. Lagere groei in de tweede helft van het jaar ligt in het verschiet. Dit jaar zal het Superman-pak nog zwart-rood-goud gekleurd blijven, maar jammer genoeg werd Superman tot nog toe na elke heldendaad steeds weer gereduceerd tot de alledaagse Clark Kent.
Deze column verscheen eerder in het Belgische dagblad "De Tijd".
No comments:
Post a Comment