Wednesday, April 10, 2013

Het catenaccio van Angela

Wat hebben Angela Merkel en ik gemeen? We houden allebei van voetbal. Wie herinnert zich niet het beeld van de juichende Angela Merkel live in het stadion bij belangrijke wedstrijden van die Mannschaft. Haar liefde voor de sport gaat echter nog niet zo ver dat zij met haar politieke strategie het spel van die Mannschaft kopieert.

In het Duitse politieke landschap hebben de tegenstanders van de euro eindelijk een stem gekregen. De nieuwe partij Alternative für Deutschland (AfD) is een vergaarbak van oude tegenstanders van de monetaire unie, vooral hoogleraren en populisten. Het programma is duidelijk: Duitsland moet terugkeren naar de D-Mark.

Zie je, hoor je nu veel international commentatoren zeggen, de Duitsers hebben ook genoeg van de eindeloze reddingsacties. Ik heb er mijn twijfels bij. Volgens recente peilingen is nog 27 procent van de Duitsers voor een terugkeer naar de D-Mark. Twee jaar geleden was dat nog meer dan 50 procent. Natuurlijk kijken veel Duitsers met buikpijn naar de Europese reddingsacties, maar zolang ze het niet in de eigen broekzak voelen, zal de wrevel niet verder gaan dan de borreltafel in de kroeg. Bovenal zijn Duitsers, anders dan bijvoorbeeld de Nederlanders in de afgelopen tien jaar, geen protest- of impulskiezers. Zeker niet op landelijk niveau.

De kans is groot dat het AfD hetzelfde lot gaat lijden als de Piraten: een tijdelijk mediafenomeen dat snel weer in de onbeduidendheid verdwijnt. Angela Merkel zal de opkomst van deze anti-europartij echter toch met argusogen volgen. Merkel weet dat er met Europa en de eurozone geen verkiezingen in Duitsland te winnen zijn. Wel te verliezen. Zo lang de Duitsers maar het idee hebben dat Angie goed over hun centjes waakt en de Zuid-Europese uitvreters iets doen in ruil voor de financiële hulp, is alles goed. Een beetje solidariteit mag dan ook wel. De redding van Cyprus en de lopende discussie over toekomstige bail-in's passen precies in die strategie en zal elk anti-eurosentiment in de kiem smoren. Het hoort bij de politieke strategie van Merkel om fouten te vermijden en de politieke tegenstander geen ruimte voor aanvallen te bieden. Met die strategie heeft Merkel succesvol de sociaaldemocratische uitdager geneutraliseerd en de verkiezingscampagne tot nog toe gereduceerd tot een pure sympathiewedstrijd. Een wedstrijd, die zij duidelijk gaat winnen.

Merkel staat 1-0 voor, maar durft niet voor de 2-0 te gaan. Natuurlijk heeft zij ook getalenteerde aanvallers op de bank zitten. Wat te denken van thema's zoals de gevolgen van de vergrijzing of hoe Duitsland zich voorbereidt op de tijd waarin de Chinese bedrijven Duitse producten daadwerkelijk kunnen namaken? Innovatie, onderwijs en work-lifebalans zijn onderwerpen, die het tweede doelpunt kunnen maken, maar die ook de verdediging blootleggen. In de politiek houdt Merkel duidelijk meer van een potje ouderwetse Italiaanse catenaccio dan van het flitsende en aanvallende spel van die Mannschaft. Eigenlijk jammer.

Deze column verscheen vandaag in het Belgische dagblad "De Tijd"

No comments:

Post a Comment