Duits lef

Bijna twintig jaar geleden stond ik op de Berlijnse Muur voor de Brandenburger Tor en riep samen met veel anderen: 'De Muur moet weg, de Muur moet weg.'
Als scholier was ik misschien nog te naïef om de historische dimensies te beseffen van deze belangrijke dagen in de hete herfst van 1989. Ze hebben in Duitsland duidelijk gemaakt wat lef betekent.

Lef van de vele Oost-Duitsers die op straat demonstreerden ondanks mogelijke represailles door de staat en de Stasi. Lef om zich in te zetten voor een betere toekomst, zonder te weten hoe deze toekomst eruit zou zien. Lef om met slechts kleren aan het lijf via Tsjechië of Hongarije naar West-Duitsland te vluchten. Lef dat het onmogelijke waar maakte en het leven van de komende generatie compleet veranderde.

De historische impact van het regeerakkoord van de nieuwe Duitse regering zal zeer waarschijnlijk zwakker zijn dan de herfst van 1989, maar toch is het lef in Duitsland eindelijk weer terug. Na een van de snelste regeringsonderhandelingen aller tijden hebben de kopstukken van de nieuwe Duitse regering, met Angela Merkel voorop, zaterdag het regeerakkoord gepresenteerd. De verkiezingscadeaus komen er: een belastingverlaging van rond 1 procent van het bbp, en - in weliswaar afgezwakte vorm - de lang verwachte hervorming van het hele belastingstelsel.

De inkt van het regeerakkoord was nog niet droog en je kon ze meteen weer horen: de azijnpissers en beroepszeurders. Voor de ene ging het akkoord niet ver genoeg, voor de andere zou de Duitse economie nu aan een berg van schulden ten onder gaan.
Daarbij laat de regering juist lef zien. Lef dat je in Duitsland niet zo vaak ziet. Ja, de vergrijzing komt en de staat moet schulden aflossen, maar wanneer anders dan nu kan een regering in de komende tien jaar nog de belastingen verlagen?

Nu is het moment om de Duitse economie klaar te stomen voor de komende uitdagingen. In de exportsector zit het wel goed, maar de zwakste schakel is de binnenlandse vraag. Wat kan dan beter helpen dan een onmiddellijke lastenverlichting voor gezinnen en bedrijven? Natuurlijk speculeert de regering ook een beetje, hopend met hogere economische groei de schulden snel achter zich te laten. Maar het is geen onverantwoord gokken. Anders dan andere Europese landen heeft Duitsland dit jaar in de grondwet vastgelegd dat de overheid vanaf 2016 geen nieuwe schulden meer mag opnemen. Begrotingsconsolidatie komt, maar voor structurele veranderingen is het nu of nooit.

Duitsland is niet alleen het land van filosofen en dichters, maar vaak ook van zeurders en zwartkijkers. Al deze critici van het nieuwe regeerakkoord moeten even twintig jaar terugblikken. Lef loont.