Kerstwensen

De verlanglijst van mijn zoon voor Kerstmis is dit jaar heel kort, maar krachtig. Er staan maar twee cadeaus op. Helaas geen teken van nieuwe bescheidenheid. Een hond of - liever én - een smartphone. Jammer dat het hem net zo zal vergaan als de meeste Europeanen: niet alle wensen worden werkelijkheid. Net als mijn zoon kijkt ook de eurozone dezer dagen reikhalzend uit naar pakjesavond. De verwachtingen zijn hoog. Ligt er - gezien de recente stabilisatie van de economie - eindelijk een aanhoudend herstel in het verschiet? En, valt eindelijk de grote doorbraak op de weg naar meer integratie van de monetaire unie? Zo'n anderhalf jaar geleden leek het eventjes dat de stoutste wensen van alle Europeanen werkelijkheid werden. Het was bijna alsof Sinterklaas, de Kerstman en de paashaas gelijktijdig kwamen opdraven toen Herman Van Rompuy, José Manuel Barroso en Mario Draghi de eurozone eindelijk de lang verwachte visie voor de toekomst van de monetaire unie brachten. De monetaire unie moest worden voltooid met een bankenunie, een begrotingsunie, een economische unie en uiteindelijk een politieke unie. De jackpot leek binnen! De drie benadrukten alleen maar wat alle historici al lang weten: tot nog toe heeft geen enkel monetaire unie overleefd zonder een politieke unie. Eind 2013 is de vonk in de ogen van overtuigde Europeanen gedoofd. In plaats van een onafhankelijke begrotingsautoriteit met een uitgebreide centrale begroting is de begrotingsunie een verzameling geworden van twopacks, sixpacks en fiscal compacts. Een ondoorzichtige constructie, die langzamerhand de macht moet verschuiven van het nationale naar het Europese niveau, maar dan zonder dat iemand het merkt. De bankenunie bestaat tot nog toe alleen uit een Europees bankentoezicht. In plaats van een Europese bankenafwikkelingsautoriteit komt er slechts een ingewikkelde constructie tussen nationale en Europese verantwoordelijkheden. Van Rompuy, Barroso en Draghi bleken dus toch geen trojka van Kerstmannen met lange baarden. Veeleer de Drie Koningen, die de Europese ster volgen. Een ster die door de regeringsleiders wordt gestuurd. De realisaties inzake de begrotingsunie en de bankenunie vallen bescheiden uit. Over alle andere plannen wordt nauwelijks nog gesproken. De herstelwerken aan de monetaire unie zijn stroperiger dan gehoopt. Mondjesmaat gaat het de goede kant op, maar kort voor kerstavond moet de Europeaan zich eerder met een knuffelhond tevreden stellen dan met het gezelschap van een aanhankelijke golden retriever. Mijn zoon zal, zoet gehouden met een Xbox-spelletje in plaats van met een smartphone, zijn teleurstelling na kerst waarschijnlijk snel verwerken. Hij heeft nog tijd om zijn wensen te realiseren. Intussen blijft zijn vader toch stiekem hopen dat de Europese regeringsleiders hem zo kort voor Kerstmis onverwacht zullen verrassen. Deze column verscheen vandaag in het Belgische dagblad "De Tijd"